Lokatie
WOII vliegveld Maldegem
Interne nummering
Mal 24
Type structuur

Hoevegebouw met schuilstructuur tussen bijgebouwen

Toegankelijkheid

Niet meer van toepassing. Dit betreft een gebouw dat rond 2017 werd gesloopt.

Routebeschrijving om deze structuur te vinden:
  • Deze hoeve met bijgebouwen en schuilstructuur waren te zoeken langs de noordkant van de weg Krommewege, een 100 tal meter terug van het kruispunt van Krommewege en de Industrielaan in de richting van de express-weg.
Oude kaarten van toepassing voor deze structuur
  • Kaart: Oude RAF kaart daterend van 13/02/1945 (dus reeds na de bevrijding) van het vliegveld van Maldegem - Erfgoednota IOED Meetjesland.

Detail op deze kaart waarbij deze structuur terug te vinden is:

We bevinden ons op dit plan aan de noordwestelijke kant.

De weg lopende in zuidoostelijke richting is Krommewege. Waar deze op een T-uitkomt, heb je heden nog altijd een oprit naar een van de vliegtuigboxen (Mal 03). Naar links is de huidige Industrielaan.

Juist voor deze T, vind je met een beperkt uitstekende ronde kant naar onder de hoeve met de commandotoren (Mal 23). Deze hoeve is allicht het dwars getekende gebouw iets noordelijker. Dit gebouw en bijgebouwen is dan nog meer noordelijk getekend.

Oud Kadasterplan 1946 - Archief Maldegem

Op dit detail van het kadaster kan je met enige moeite deze structuren ook terugvinden. Je ziet vooral nog vrij duidelijk de woning zelf. De bijgebouwen staan zeer bleek afgedrukt.

Detail van dit kadasterplan

Op deze schets zie je zowel (Mal 23) Hoeve en controletoren en (Mal 24) deze Hoeve met schuilplaats aangeduid (Schets: Geert Beelaert)

 

Luchtfoto Google Earth waarbij op basis van een summiere kaart van het Belgische leger uit 1947 werd gepoogd het vliegveld te begrenzen op een actuele luchtfoto.

Het lichtblauwe gedeelte van de start- en landingsbanen waren verhard in beton. Het gele gedeelte was allicht wel verhard maar zeker niet volledig met beton of asfalt.

De hier gesitueerde structuren zijn te zoeken nabij de kruising van Krommewege met het gele (niet geheel verharde) gedeelte van de landings- en opstijgpiste.

Luchtfoto's horende bij deze structuur:

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Dit detail van 1971 toont toch al een heel ander beeld. Krommewege is vrij rampzalig geworden om heden nog te linken aan zijn verleden. Er is amper nog iets identiek gebleven. Zuidelijk maar vrij kort bij Krommewege zie je duidelijk de abstellbox Mal 03 liggen (vliegtuigbox De Bree). De zone betrokken bij deze structuur ligt hier noordoostelijk van.

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be - sterk ingezoomd.

Deze luchtfoto is vrij sterk beperkt qua resolutie en bij te sterk inzomen, gaat veel van de details verloren.

We kijken hier in detail specifiek op de hier besproken structuren.

Luchtfoto allicht rond 1990 - www.geopunt.be

Identiek zicht een 20 tal jaar later.

Luchtfoto 2012 - www.geopunt.be

In 2012 is het ganse plein waar de controletoren stond, reeds ontruimd en alle structuren verdwenen. Ook zuidelijk zie je de industrie zo dichterbij kruipen.

Luchtfoto 2023 - www.geopunt.be

Ondertussen is hier letterlijk alles gesloopt, ook de hoeve en bijgebouwen hier besproken.

 

Localisatie van de structuur bij de site
  • Dit gebouw met bijgebouwen was te situeren kortbij de eigenlijke opstijg- en landingspiste.

Functie van de structuur

  • Het betreft een woning met bijgebouwen in de achtergrond die niet specifiek bij het vliegveld zal betrokken geweest zijn als gebouw. Toch mag je er van uitgaan dat de woning minimaal gedeeltelijk zal opgeëist zijn in die periode en zeker plaats zal dienen te bieden hebben aan soldaten.
  • Dit zal ook de aanwezigheid verklaren van de buisvormige schuilstructuur in de bijgebouwen van de woning.
Beschrijving van de structuur
  • De woning en bijgebouwen zijn niet echt anders dan de klassieke woningen en bijgebouwen van hoeves in die tijd.
  • Er is dan ook weinig echt specifiek te melden buiten dat de woning wel versterkte ramen zou aangemeten gekregen hebben, mogelijks omwille van het risico op bombardementen in de directe omgeving.

Bouwplannen horende bij deze structuur:

  • Voorlopig niet gekend.
Actuele toestand van deze structuur:
  • Niet meer van toepassing.
  • Ook deze gebouwen, inclusief de schuilstructuur, dienden te wijken voor de uitbreiding van de industriezone en werden gesloopt rond 2017.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan deze structuur:
  • Woning en bijgebouwen zijn altijd gebruikt als standaard woning langs Krommewege tot ze voor de industrie zullen zijn onteigend en gesloopt.
  • De buisstructuur werd zoals meestal met dergelijke structuurtje gebruikt als rommelhokje.

Foto's van deze structuren

Foto's van tijdens de Duitse bezetting

Op de foto zie je een Britse Wellington bommenwerper die eerder in 1941 een noodlanding maakte op het vliegveld van Maldegem. Het toestel kreeg effectief nieuwe Duitse emblemen aangemeten en bleef in Duits gebruik zoals hier zichtbaar op de foto.

Om de foto te verduidelijken, we zitten heden dus Zuidelijk van Krommewege en kijken in noordelijke richting. Links zie je de hier besproken hoeve (Mal 24) die een 100 tal meter verder lag dan de commandotoren (Mal 23) bij het kruispunt van Krommewege en de Industrielaan. Meer naar rechts zie je een kleinere wachttoren van het vliegveld zoals er wel meerdere op de site aanwezig zijn geweest. Rechts de al vernoemde controletoren (Mal 23). (Foto: Boek Vleugels boven het Meetjesland - Cynrik De Decker)

Hierbij een foto van tijdens de Duitse bezetting die mij meer dan kopbrekers heeft bezorgd. Op de achterzijde zie je deze hoeve. Let op het rechter gebouw dat de hoofdwoning is tegen Krommewege. In eerste instantie werd lang gedacht hier te zitten kijken op de hoeve met de controletoren maar dit viel niet te rijmen met de rest van de gebouwen. De controletoren ligt meer naar rechts en is op deze foto niet te zien.

Google Streetview anno 2009 met de hier besproken gebouwen nog duidelijk zichtbaar.

Foto genomen van waar origineel vlak voor ons de hoevegebouwen stonden met vooraan de halfcirkelvormige controletoren van het vliegveld. Ten tijde van deze foto in 2009 was dit gebouw helaas al een klein jaar gesloopt.

De gebouwen waarvan in deze reportage sprake staan een 100 tal meter verder achteruit richting Express-weg.

De woning en bijgebouwen waren toen nog gewoon bewoond en in gebruik.

Foto's van 2017, kort voor de sloop van hoeve en bijgebouwen (Collecties Geert Beelaert en Ronny De Rocker)

In 2017 stonden zowel woning als bijgebouwen te wachten op hun sloop en waren ze ondertussen blijkbaar mee onteigend voor de uitbreiding van de industriezone. (Collectie Geer Beelaert)

Globaal zicht op hoeve en bijgebouwen. Werkbarakken van de slopers staan achteraan de oprit al klaar. (Collectie Geert Beelaert)

Blik van in de bijgebouwen naar de toegangsdeur die toch wel merkwaardig veel van de grond verwijderd was. Allicht ook doelbewust om bij explosies te vermijden dat ramen en deuren er zouden uitvliegen. (Collectie Geert Beelaert)

Uniek en zonder enige vorm van officiële prospectie of bewaring van dergelijke unieke raampjes allen gesloopt. Onderaan zie je ook duidelijk dat de raampjes voorzien waren om bij overdruk deze overdruk onderaan laten naar buiten te geraken zonder dat alle ramen zouden hebben uitgevlogen. (Collectie Geert Beelaert)

Blik op de achterbouw vanaf het weiland rechts van de hoeve. (Collectie Ronny De Rocker)

De buisvormige schuilstructuur zat letterlijk ringsloten tussen een aantal bijgebouwen. De toegang was van de andere zijde (van de kant van de hoeve zelf dus) (Collectie Ronny De Rocker)

Detail van de dichtgemaakte achterkant van de schuilstructuur met een klein open gelaten raampje. Waar zijn in godsnaam diensten als Dienst Erfgoed bij dergelijke slopingen? Hoe kan het dat dergelijke slopingen doorgaan zonder melding hiervan? Denkt men nu echt dat dit een simpele aardappelkelder is? Aan de bovenzijde en ook op de rechter kant zie je duidelijk dat de buisstructuur bijkomend is versterkt met de specifieke prefab-betonstenen die ook bij andere bouwwerken en structuren op het vliegveld zijn gebruikt... Opnieuw een staaltje van onkunde dit te laten verdwijnen zonder officiële prospectie. (Collectie Ronny De Rocker)

Detail van de orginele prefabstenen die hier lagen op de zijkant van de structuur. (Collectie Geert Beelaert)

De schuilstructuur vanaf het domein van de hoeve en bijgebouwen zelf. (Collectie Geert Beelaert)

Gelijkaardig zicht op voor- en rechter zijkant. (Collectie Geert Beelaert)

Detail voorzijde. (Collectie Ronny De Rocker)

Detail rechter zijkant en toegang. (Collectie Ronny De Rocker)

Linker zijkant en toegang. (Collectie Ronny De Rocker)

Toegang van de structuur met nog origineel deurtje. (Collectie Ronny De Rocker)

Binnenzicht in het zeer rommelige structuurtje. (Collectie Geert Beelaert)

Identiek zicht van het iets geruimde structuurtje. (Collectie Geert Beelaert)

Uiteinde van het structuurtje met achteraan een klein raampje richting open veld. (Collectie Geert Beelaert)

Terugblik naar de toegang in het structuurtje nog totaal onopgeruimd. (Collectie Geert Beelaert)

Google Streetview 2023 - zelfde locatie.

Waar voorheen deze woning en bijgebouwen stonden, staat nu dit kale betonnen industrieel complex.

De ganse gevel is op een zijde aangeduid als "Bedrijvenpark DE KROMMEWEGE". Waarom geen enkele link naar zijn historische achtergrond het vliegveld?

Waarom kwam men ook hier niet verder dan deze kleine structuur te slopen?

Had men dan bv deze structuur naar de straatkant overgebracht en parallel met de weg in de hierboven "kale grasstrook" van allicht 10 meter breed, geplaatst, had het echt niemand in de weg gestaan en nog verwezen naar het hier al grotendeels gesloopte vliegveld van Maldegem. Als je daar dan enige duiding bij geeft, behoud je ten minste nog iets van uw erfgoed aan een bewogen stukje geschiedenis hier op Maldegem.

Het is opnieuw op Maldegems grondgebied de zoveelste gemiste kans om wat met hun nog resterende erfgoed van het vliegveld te doen. Eens zelf als gemeente of stad VOORdenken voor men sloopt en dit niet pertinent laten doen door firma's die meer te winnen hebben in sloop dan in behoud, zou al veel zaken bewaarbaar houden maar er is hiervoor blijkbaar in Maldegem voorlopig geen wil voor.

Specifieke bijkomende interessante bronnen:

  • Geert Beelaert voor zoektocht naar de exacte locatie.
  • Frank Raeman Osi Msm voor details over het lot van de schuilstructuur.